Livorno

Hoewel de Toscaanse kust een populaire vakantiebestemming is, is Livorno nu niet direct een naam die warme herinneringen oproept bij de meeste vakantiegangers. Voor de Tweede Wereldoorlog was Livorno een welvarende badplaats, zoals Charles Dickens ooit optekende, maar na de zware oorlogverwoestingen laten velen de stad links liggen. Niet helemaal terecht, zo vindt onze redactie. Daarom tippen we een aantal hoogtepunten in Livorno.

Fortezza Vecchia

Allereerst het oudste stukje Livorno, het Fortezza Vecchia (Oude Fort) aan de haven. Stond hier eerst alleen een verdedigingstoren, om de stad te beschermen tegen piraterij en andere aanvallen van zee, langzamerhand ontstond er een heus fort, waaromheen de stad Livorno vorm kreeg. In de zomer worden hier regelmatig openluchtconcerten gehouden. Even ten zuiden van het fort staat in weer en wind groothertog Ferdinando I de’ Medici, met vier slaven van brons.

Oudste vuurtoren

Vlak bij Porto Pisano, de noordelijke haven van Livorno, schittert al sinds 1304 een vuurtoren. De vuurtoren doet vooral dienst om schepen te wijzen op de gevaarlijke zandbanken vlak voor de haven en de kust. De toren werd in de Tweede Wereldoorlog verwoest maar in 1956 weer precies zo opgebouwd als hij ooit was, volgens de originele tekeningen en met zoveel mogelijk dezelfde materialen als in de middeleeuwen. De vuurtoren van Livorno is de oudste vuurtoren aan de Italiaanse kust die nog altijd in gebruik is en een nationaal monument.

Een stukje Venetië

De kanalen van Livorno zijn in de zeventiende eeuw uitgegraven, in opdracht van de familie De’ Medici, die behoefte had aan bevaarbare waterwegen. Rondom de smalle kanalen is later een hele wijk gebouwd, die Venezia Nuova wordt genoemd, het nieuwe Venetië. Er werden zelfs Venetiaanse architecten in de arm genomen om de wijk zoveel mogelijk op het echte Venetië te laten lijken. Venezia Nuova ontstond in 1629 maar bruist na al die eeuwen nog altijd van leven. Vooral ’s avonds en ’s zomers wanneer er vaak vrolijk wordt feestgevierd. De kades, straatjes, waterwegen en bruggetjes doen inderdaad een beetje denken aan Venetië, maar meer nog aan de Navigli in Milaan of de grachten in Amsterdam.

Wandelen langs de zee

Livorno ligt natuurlijk niet voor niets aan de kust; dat vraagt om een lange wandeling langs de zee. Dat kan uiteraard door het zand, maar wie op hoge hakken wil flaneren loopt beter een stukje hoger, over de promenade Viale Italia.

Hier vind je ook Terrazza Mascagni, het mooiste plein van Livorno, direct aan zee. Geniet hier van spectaculaire vergezichten, mede dankzij het unieke zwart/witpatroon op het plaveisel van het plein en de ruim vierduizend elegante zuilen van dit ‘balkon aan zee’.

Aan deze promenade vind je ook de Bagni Pancaldi Acquavia, een strandtent die ooit alleen beroemde en rijke badgasten verwelkomde maar nu gewoon voor iedereen toegankelijk – en betaalbaar – is. Naast het (betaalde) zandstrand kun je een duik in het zwembad nemen. Ook zijn er een voetbalveldje, een restaurant met bar en verhuur van zeilboten, kano’s en waterfietsen.

Markt en overdekt culi-shoppen

Elke ochtend (van maandag tot en met zaterdag) is er markt in Livorno op het Piazza Garibaldi en aan de Via Buontalenti. Op vrijdag is er ook markt aan de Via dei Pensieri en de Via Allende.

Bijzonder mooi is de grootste markt van de stad, de Mercato delle Vettovaglie, die ook wel Mercato Centrale wordt genoemd. De markt is er van maandag- tot en met zaterdagochtend, op het Piazza Cavallotti. Mede dankzij het authentieke gebouw in Liberty-stijl uit 1894 is dit een van de mooiste overdekte markten van heel Europa. Binnen vind je meer dan 180 kraampjes met verse vis, vlees, groente, fruit, kaas, brood, honing, olijfolie, wijn en lokale produkten.

Voor kleding en hebbedingetjes kun je op elke doordeweekse dag én op de eerste zondag van de maand terecht op de Mercatino Americano, de ‘Amerikaanse markt’, op het Piazza XX Settembre.

Culinaire tips Livorno

• Gelateria Popolare aan het drukke Piazza della Repubblica maakt volgens de Livornezen het beste ijs in de stad. Piazza della Repubblica 23 
• De huisgemaakte hapjes van Viktor worden overdag in zijn delicatessenwinkel verkocht, en wat overblijft wordt tijdens de aperitivo op de houten toonbank aangeboden. Via Cosimo del Fante 15 
• Bestel in elk geval een echte Livornese ponce, een sterk kopje koffie waarvan het recept een familiegeheim is, bij Bar Civili. De basis is een flinke scheut espresso, suiker, een citroenschil en een scheut rum. De naam van het drankje zou van Garibaldi komen, die zich ooit afvroeg of dit drankje hem net zo kunnen verwarmen als zijn poncho… Via del Vigna 53 
• Werp je anker ’s avonds uit bij L’Ancora, in een voormalige opslagplaats in de vroegere haven. Je kunt hier genieten van verse visspecialiteiten. Scali delle Ancore 10 
• Cacciucco, het bekendste gerecht uit Livorno, is een soort vissoep, gemaakt met witte wijn, verse groenten en kruiden en natuurlijk diverse soorten vis. Het restaurant waar je volgens de Livornesi de beste cacciucco eet, is La Barcarola. Via Giosué Carducci 39 
• Bij Calafuria begint de avond al tijdens het aperitivo, de Italiaanse variant van een uitgebreide borrel voorafgaand aan het diner. Blijf echter ook zeker voor het diner zelf, al was het alleen maar voor de ligging van het restaurant, op een stukje uitstekende rots aan zee, waardoor je zowel van binnen als vanaf het terras buiten een spectaculair uitzicht hebt! Via del Littorale 248