Cortona

Cortona

  1. Home
  2. steden & dorpen

Cortona

Cortona, een van de mooiste plekken in Toscane, ligt vlak bij de grens met Umbrië. Het uitzicht biedt onder meer een schitterende kijk op het Lago di Trasimeno, niet ver van de voet van de heuvel waarop Cortona is gebouwd. 

Piazza della Repubblica

Het kloppend hart van Cortona is het Piazza della Repubblica, met onder andere het dertiende-eeuwse Palazzo Comunale. Op de trap van dit gemeentehuis is het ’s zomers goed toeven. Je kunt er heerlijk mensen kijken, een ijsje eten of zomaar wat mijmeren. Het plein is op zomeravonden overigens ook vaak een waar openluchttheater, met optredens, concerten en voorstellingen. Ook als er niets te doen is, zit je hier eerst rang: vanaf dit plein lopen straatjes en steegjes omlaag en omhoog en zo zie je de inwoners van Cortona meerdere malen voorbijkomen tijdens hun dagelijkse passeggiata (avondwandeling).

Toscane_Cortona-Piazza-della-Repubblica-g.jpg

Etrusken

Dat Cortona al ten tijde van de Etrusken een welvarende stad was, zie je vooral in het Museo dell’Accademia Etrusca (MAEC) aan het Piazza Signorelli. De collectie omvat veel bronzen voorwerpen van de Etrusken, waaronder ook de beroemde bronzen kroonluchter waarin zestien olieschaaltjes licht konden geven.

Er is in en om Cortona echter meer te zien dat aan de Etrusken herinnert dan gebruiksvoorwerpen die worden tentoongesteld in een museum. Zowel binnen als buiten de stadsmuren kun je een archeologisch wandelroute volgen. Bij de receptie van het MAEC kun je een afspraak maken om deze route met een gids te lopen.

_steden-cortona-Museo-Diocesano.jpg

Museo Diocesano

Cortona heeft ook een prachtig museum met vooral veel schitterende religieuze kunstwerken. Hier vind je onder andere belangrijke werken van beroemde schilders, zoals een intieme Annunciatie van Fra Angelico en een aantal doeken Luca Signorelli. Signorelli werd geboren in Cortona als Luca d’Egidio di Ventura. Hij ging in de leer bij Piero della Francesca en al op vrij jonge leeftijd mocht hij in Rome samen met Perugino werken aan Het Testament van Mozes in de Sixtijnse Kapel.

In Cortona zijn nog een aantal van Signorelli’s werken te zien. Achter Bewening van Christus gaat volgens Vasari een triest verhaal schuil: Signorelli zou het lichaam van de dode Christus hebben geschilderd naar het voorbeeld van het lijk van zijn zoon, die was overleden aan de pest. Signorelli zelf ligt begraven in Cortona, in de San Francesco, een van de oudste kerken van de orde der fransiscanen.

Toscane_Cortona-Duomo.jpg

Heilige Maria’s

Naast het Museo Diocesano vind je de Duomo van Cortona, die is vernoemd naar niemand minder dan de heilige Maria. Ook hier vinden we werken van Luca Signorelli, of in elk geval van zijn leerlingen: de Kruisiging en de Ongelovige Thomas. Net buiten de stadsmuren ligt nog een kerk die is gewijd aan Maria, de Santa Maria Nuova, waar onder anderen Vasari nog aan heeft meegewerkt.

Kruisweg

Vanaf het Piazza Garibaldi kun je de Via Crucis volgen, een moderne kruisweg die langs de Via Santa Margherita omhoog voert. Onderweg zie je veertien moderne mozaïeken, ontworpen door Gino Severini, die de lijdensweg van Jezus verbeelden. Aan het einde van de Via Crucis vind je de Basilica di Santa Margherita, vernoemd naar de patroonheilige van Cortona, de heilige Margherita. De kerk is gebouwd op de plek waar zij zou zijn gestorven.

_steden-cortona-Via-Crucis--.jpg

Cortona biedt nog een aantal andere schitterende wandelmogelijkheden:

  • iets voorbij het stadspark (Giardino Pubblico) begint de Passeggiata in Piano, een promenade van ruim een kilometer met uitzicht op het schitterende Toscaanse landschap dat Cortona omringt.
  • de Giervalkburcht van de familie De’ Medici (Fortezza Medicea del Girifalco) is een fort dat op de resten van een Etruskisch verdedigingswerk is gebouwd, en vanwaar je bij helder weer het Lago di Trasimeno kunt zien.
  • 2,5 kilometer van het centrum van Cortona, aan de voet van de heuvel, vind je de schitterende kerk Madonna del Calcinaio, die gebouwd is op de plek waar een Madonnabeeldje (hetzelfde dat nu het altaar siert) ooit een wonder zou hebben verricht.
Toscane_boeken-huis.jpg

Culinaire tips in Cortona

  • Gelateria Dolce Vita, is de kleinste ijssalon van Cortona, maar ook de beste. Alleen al vanwege de naam, want hier in Cortona is het leven zoeter dan waar dan ook in Toscane! Via Nazionale 71 
  • Aan de Via Dardano kookt de rasechte Cortonees Mario in zijn Trattoria Etrusca de lekkerste pici al fumo, een dikke lokale pasta die het beste te vergelijken is met onze spaghetti, met spek in roomsaus. Via Dardano 37 
  • Dol op de Toscaanse keuken? Geniet dan bij Tonino van de antipastissimo, met maar liefst vijftien kleine voorgerechtjes! Piazza Garibaldi 1 
  • Zo’n acht kilometer buiten Cortona vind je Castel Girardi, een trattoria met een overdekt terras waar de heerlijkste lokale specialiteiten worden geserveerd. Località Castel Girardi 

Een huis in Toscane

Cortona is in korte tijd zeer beroemd geworden, omdat het Toscaanse stadje een rol speelt in Frances Mayes’ bestseller Een huis in Toscane (verfilmd als Under the Tuscan Sun).

In haar nieuwste boek, Elke dag in Toscane, vertelt Frances Mayes het lyrische verhaal over haar twintig jaar durende liefdesaffaire met Toscane, de mensen, de cultuur en de levensstijl. Daarnaast vertelt ze over het verrukkelijke leven in Bramasole, haar huis in de buurt van Cortona, geeft ze je haar favoriete recepten en laat ze je meegenieten van de bekoringen en uitdagingen die het alledaagse leven in Italië met zich meebrengt. Het verhaal begint in de zomer waarin de laatste zaken van de historische restauratie van Bramasole worden voltooid. Wat volgt is een jaar lang Italiaans genieten, van de kunst van Luca Signorelli, van de lekkerste Toscaanse wijnen, de meest verrukkelijke gerechten en een kijkje in het dagelijks leven op het centrale plein van Cortona.

_steden-cortona-g.jpg

Pitigliano

Pitigliano

  1. Home
  2. steden & dorpen

Pitigliano

Uniek: een dorpje geheel uit tufsteen gebouwd! Pitigliano, in het zuiden van Toscane, rijst letterlijk uit de rotsen omhoog. De stenen dragen als het ware de huizen die de mensen op de tufstenen heuvels hebben gebouwd, of beter nog, uit het tufsteen hebben gehakt. 

Toscane_tips-Pitigliano-k.jpg

Dat is nog steeds goed te zien, in de huizen, wijnkelders en restaurants. Zo serveert men bij Il tufo allegro (‘De vrolijke tufsteen’) heerlijke pasta’s naar lokaal recept in een tufstenen kelder. ’s Zomers heerlijk koel, en altijd bijzonder sfeervol!

Toscane_tips-Pitigliano-g.jpg

De bijnaam van Pitigliano is ‘het kleine Jeruzalem’. Het dorpje heeft vanaf de zestiende eeuw een grote joodse gemeenschap gekend, die duidelijke sporen in de stad heeft nagelaten. Vooral in het voormalige ghetto rondom de Via Zuccari herinnert nog veel aan deze periode.

Volterra

Volterra

  1. Home
  2. steden & dorpen

Volterra

Volterra is een ‘stad van wind en steen’ volgens Gabriele D’Annunzio. Dat klopt wel een beetje, want het stadje, dat hoog boven op een heuveltop ligt en dus veel wind vangt, wordt gekenmerkt door een rijke historie. 

Toscane_Volterra_Toscane_02.jpg

Sporen van de Etrusken

Volterra is namelijk al heel oud; het werd gesticht door de Etrusken. Het heette toen nog Velathri en hoewel het stadje behoorde tot de bond van twaalf Etruskische steden, was het veel minder belangrijk dan bijvoorbeeld Tarquinia en Vetulonia. Er zijn nog steeds prachtige overblijfselen van de Etruskische cultuur te zien; niet alleen in het Museo Etrusco Guarnacci maar ook gewoon in de stad zelf.

Toscane_Volterra_(26).jpg

De stadsmuren, die 7 kilometer lang zijn en soms meer dan 10 meter hoog, dateren bijvoorbeeld nog uit de tijd van de Etrusken, net als de Porta all’Arco en de Porta Diana. Bekijk in het Etruskisch Museum zeker de honderden portretten van overleden Etrusken, stuk voor stuk rustend op de urn waarin de as van de gestorvene werd bewaard. Het klinkt misschien luguber, maar het is een van de weinige mogelijkheden om echt een beeld te krijgen bij dit mysterieuze volk dat aan de basis van de Italiaanse cultuur heeft gestaan.

Toscane_Volterra_Toscane_01.jpg

Romeinse resten

Ook de Romeinen hebben hun erfenis in Volterra achtergelaten. Bezoek zeker het oude Romeinse theater, aan de voet van het stadje. Het amfitheater, dat in de tijd van keizer Augustus werd gebouwd, werd per toeval ontdekt toen men hier in de jaren vijftig een voetbalveld wilde aanleggen. Het is een van de best bewaard gebleven amfitheaters uit de Romeinse tijd. Ooit konden hier zo’n 2000 mensen genieten van theaterstukken. Ze zaten daarbij op tribunes die zijn uitgehouwen in de heuvel. Onder het amfitheater heeft men later een Romeins badhuis gebouwd, deels met materiaal van het theater.

Toscane_Volterra_Toscane_03.jpg


Middeleeuwse sfeer

In het stadje zelf heerst een middeleeuwse sfeer, zeker als je vroeg op de dag door de straatjes wandelt. Op het Piazza dei Priori, het centrale plein, staat het Palazzo dei Priori. Komt dit gebouw je bekend voor? Dat kan kloppen, want het stond model voor het Palazzo Vecchio in Florence. Net als in Florence doet het palazzo nu dienst als gemeentehuis, maar vergeet bij het maken van een foto niet dat dit het oudste gemeentehuis van heel Toscane is. Soms kun je de toren beklimmen, hetgeen beloond wordt met een spectaculair uitzicht. Op heldere dagen kijk je tot aan de kust!

_steden-Volterra-graan.jpg

Meer middeleeuwen

De laatste week van augustus is Volterra weer even echt een middeleeuws dorp, met middeleeuwse kleding, een paardenrace en toernooien.

De ontsierde kathedraal

Tegenover het Palazzo dei Priori staat het Palazzo Pretorio, waar in een deel ooit de gevangenis gevestigd was. Ook de Duomo vind je hier, met onder andere het prachtige fresco ‘De tocht der koningen’ van Gozzoli en een Annunciatie. Aan de buitenkant ziet de kerk er maar simpel uit, omdat het geld voor versieringen ontbrak. Daarom wordt de Duomo van Volterra ook wel ‘de ontsierde kathedraal’ genoemd.

Toscane_Volterra_(27).jpg

Culinaire tips Volterra

  • Bij Chic & Shock is het chocolade-ijs niet te versmaden, maar ook andere smaken zijn meer dan het proeven waard.
    Via Matteotti 2 
  • Bij La Vecchia Lira geniet je tijdens de lunch van een uitgebreid self service buffet. ’s Avonds wordt de ruimte omgetoverd tot een echt restaurant, met veel seizoensproducten op het menu. Via Matteotti 19 
  • In de gezellige wijnbar La Vena di Vino vind je een uitgebreide selectie Toscaanse wijnen per glas. Je kunt er ook heerlijke hapjes en streekgerechten bij bestellen. Via Don Minzoni 30 
  • Bada Ganzo is een kleine trattoria waar het altijd aangenaam toeven is. De obers helpen je graag kiezen en serveren vervolgens de lekkerste Toscaanse specialiteiten, o.a. crostini en pasta met wild zwijn. Toscane ten top! Via dei Marchesi 13 
Toscane_Volterra_Toscane_04.JPG

Curieuze cirkels
Op weg naar Volterra zie je ze plots opduiken, de cirkels in de graanvelden. Ze staan rechtop, als grote ringen, en zeker met de ondergaande zon in de rug lijken ze te schitteren als aureolen. Deze zogenaamde Luoghi d’Esperienza, ‘Plaatsen van Beleving’, staan sinds 2009 in het Toscaanse landschap. Ze zijn het werk van kunstenaar Mauro Staccioli, die is geboren in Volterra, als ‘een dialoog met mijn geboortegrond, met het landschap waarin geschiedenis, cultuur en mensenwerk samenkomen’.

Foto’s Dennis Faro en Carel Bruring. 

Montalcino

Montalcino

  1. Home
  2. steden & dorpen

Montalcino

Het middeleeuwse Montalcino, dat lang bij de republiek Siena hoorde, staat vooral bekend vanwege de beroemde wijn die er gemaakt wordt, de Brunello di Montalcino. De heuvels rondom het stadje staan dan ook vol prachtige wijnranken.

_steden-Montalcino-k.jpg

Montalcino is van oorsprong een Etruskische nederzetting en ligt schitterend, boven op een heuvel met tot zover het oog reikt het typisch Toscaanse landschap. Heuvels, akkers, maar vooral wijnranken, waar de kostbare druif groeit waarmee de trots van Montalcino, de Brunello, gemaakt wordt. Proef zeker een glas van dit ‘bruintje’ in de enoteca die is gevestigd in de Rocca, een middeleeuws verdediginswerk.

_steden-Montalcino-g.jpg

Wandeling

Maak na het glas wijn een wandeling door het dorpje, langs de Duomo, het Santuario della Santissima Maria del Soccorso (waarvan het terras een van de prachtigste panorama’s biedt), het klooster van Sant’Agostino, met een klein kunstmuseum, en het Palazzo dei Priori. Daarna is het vast tijd voor een cappuccino of nog een wijntje bij Caffé Fiaschetteria, met een prachtig historisch interieur uit de jaren 20 van de vorige eeuw, of voor het aanschaffen van een paar mooie flessen Brunello voor thuis!

Pienza

Pienza

  1. Home
  2. steden & dorpen

Pienza

Pienza dankt zijn karakter aan paus Pius II, die van zijn geboortestad de perfecte renaissancestad wilde maken. Het stadje is vooral bekend om zijn overheerlijke pecorino (schapenkaas).

_steden-Pienza-1.jpg

Paus Pius

Toen Pienza nog Corsignano heette en een vrij onbeduidend dorpje in het Toscaanse heuvelland was, werd hier in 1405 ene Enea Silvio Piccolomini geboren. Er lag een glansrijke loopbaan in het verschiet, want deze Piccolomini schopte het uiteindelijk tot paus. Eenmaal op de heilige stoel bedacht Piccolomini, inmiddels beter bekend als Pius II, dat hij van zijn geboortestad de ideale stad wilde maken.

Dit leidde tot de bouw van de Duomo, het Palazzo Comunale, Palazzo Borgia, de kerk van San Francesco en het Palazzo Piccolomini, het familiepaleis van de paus. Allemaal rondom een trapeziumvormig plein – hetgeen optisch voor een bijzonder perspectief zorgt.

Pius II spoorde ook zijn ondergeschikten aan om in dit stadje palazzi te laten bouwen – en wie kan de paus nu iets weigeren? Zo veranderde het aanzien van het stadje aanzienlijk, in een bestek van slechts enkele jaren. De bekroning van het project kwam in 1462, toen het de naam Pienza kreeg, een afgeleide van Pius. Dankzij het historische karakter werd Pienza opgenomen op de Werelderfgoedlijst van Unesco.

_steden-Pienza-kaas.jpg

Stad van de pecorino

Pienza is niet alleen de stad van Pius II, maar ook van de pecorino, de schapenkaas. Tijdens een wandeling door het stadje kun je er niet omheen. Je ziet (en ruikt) kaas, kaas en nog eens kaas: kleine en grote kazen, oude en jonge kazen, zachte en harde kazen, met kruiden, ingepakt in hooi, gerijpt in rode wijn… De variatie is eindeloos, dus neem de tijd voor een proeverij of een lange lunch om allerlei soorten schapenkaas te proeven.

_steden-Pienza-g.jpg

Bij de biologische kaasboerderij San Polo, op drie kilometer afstand van Pienza, vind je volgens kenners de lekkerste pecorino. De familie van Ernello Armellini, die de kaasboerderij runt, heeft de kunst van het kaasmaken al sinds generaties onder de knie en laat je graag hun ‘Toscaanse goud’ proeven. Wel even reserveren van tevoren!

Het eerste weekend van september wordt de Fiera del Cacio gehouden en staat Pienza nog meer in het teken van kaas dan anders. Hoogtepunt is de Palio al Fuso, waarbij men pecorino’s rondom een houten spoel moet laten rollen.

Tips: vanaf het terras van bar Il Casello in de Via del Casello heb je een geweldig uitzicht over de prachtige Valle d’Orcia! En ga in dit stadje samen met je geliefde op zoek naar de Via dell’Amore en kus elkaar op de hoek van de Via del Bacio. Zoek ook de Via della Fortuna, voor nog meer geluk in de liefde…

Montepulciano

Montepulciano

  1. Home
  2. steden & dorpen

Montepulciano

Montepulciano is een van de hoogstgelegen stadjes in Toscane, op een hoogte van maar liefst 605 meter! De klim naar boven wordt beloond met een spectaculair vergezicht en, voor de liefhebber, een glas Vino Nobile di Montepulciano, de heerlijke lokale wijn.

Montepulciano is vrij langgerekt, waardoor je op de meest onverwachte plekken leuke doorkijkjes hebt en al gauw geniet van schitterende vergezichten. Ook in het stadje zelf is van alles te zien.

Toscane_montepulciano-doorkijkjr.jpg

Zo zien we op het Piazza Savonarola een leeuw staan, de marzocco, het symbool van Florence. Montepulciano was namelijk lange tijd inzet van de strijd tussen Siena en Florence. Toen Siena er nog de baas was, stond op deze plek een wolvin, die in 1511 het veld moest ruimen voor de leeuw. En hoewel beide steden nu niets meer te zeggen hebben in Montepulciano, is de leeuw blijven staan.

_steden-montepulciano-Palazzo-Avignonesi.jpg

Prachtige palazzi

Montepulciano herbergt prachtige palazzi, zoals het Palazzo Avignonesi, het Palazzo Tarugi en het Palazzo Bucelli, allemaal aan de Via Gracciano. Dit laatste palazzo is herkenbaar aan de Etruskische urnen en Romeinse inscripties in de onderste laag. De voormalig bewoner was namelijk een fervent verzamelaar van Etruskische en Romeinse kunst. Geen paleis maar een toren is de Torre di Pulcinella, waar Pulcinella, de zwart/witte harlekijn uit de commedia dell’arte, de uren slaat. Leuk voor kinderen!

_steden-montepulciano-duomo.jpg

Piazza Grande

Op het Piazza Grande staat de Duomo van Montepulciano, met een prachtig drieluik van Taddeo di Bartolo, een schilder uit Siena. Hij schilderde de hemelvaart van Maria. Aan het Piazza Grande vind je tevens het Palazzo Contucci, het Palazzo Comunale (naar een ontwerp van Michelozzo) en het Palazzo Nobili Tarugi, met enorme zuilen. De toren van het Palazzo Comunale is vaak te beklimmen, met een nog weidser uitzicht over de omgeving als beloning. Met helder weer kijk je tot aan de Monte Amiata en het Lago di Trasimeno!

_steden-montepulciano-wijnvat.jpg

Rollende wijnvaten

In dit kleine Toscaanse dorpje rollen elke laatste zondag van augustus de wijnvaten door de straten! Tijdens de Bravio delle Botti, de race van de wijnvaten, nemen de acht verschillende stadsdelen het tegen elkaar op door enorm zware wijnvaten tegen de heuvel op te rollen. De race wordt voorafgegaan door een stoet van mensen in middeleeuwse kledij, maar tijdens de race ploeteren de mannen met ontbloot bovenlijf. De race wordt afgesloten met een feestelijke maaltijd op het Piazza Grande, waarbij de wijn uit de vaten natuurlijk als eerste soldaat wordt gemaakt.

_steden-montepulciano-g.jpg

Wijn

Montepulciano staat ook bekend om haar uitstekende wijn, de Vino Nobile di Montepulciano. Deze wijn wordt gemaakt van een ‘kloon’ van de Sangiovese-druif, de Prugnolo Gentile geheten. In 1966 kreeg de wijn een DOC-keurmerk, in 1980 werd wijn zelfs bekroond met het DOCG-predicaat en wordt daarmee net iets hoger aangeslagen dan de Vino Rosso di Montepulciano, die een DOC-status heeft.

San Biagio

Even buiten Montepulciano ligt de prachtige kerk van Madonna di San Biagio. De kerk is gewijd aan San Biagio, de heilige Blasius, beschermer tegen keelpijn. De kerk werd gebouwd in de 16e eeuw, maar was bij haar voltooiing lang zo mooi nog niet als tegenwoordig. Dankzij het travertijn, dat in de loop der eeuwen steeds mooier goud kleurde, schittert de kerk nu als nooit tevoren.