Cortona, een van de mooiste plekken in Toscane, ligt vlak bij de grens met Umbrië. Het uitzicht biedt onder meer een schitterende kijk op het Lago di Trasimeno, niet ver van de voet van de heuvel waarop Cortona is gebouwd. 

Piazza della Repubblica

Het kloppend hart van Cortona is het Piazza della Repubblica, met onder andere het dertiende-eeuwse Palazzo Comunale. Op de trap van dit gemeentehuis is het ’s zomers goed toeven. Je kunt er heerlijk mensen kijken, een ijsje eten of zomaar wat mijmeren. Het plein is op zomeravonden overigens ook vaak een waar openluchttheater, met optredens, concerten en voorstellingen. Ook als er niets te doen is, zit je hier eerst rang: vanaf dit plein lopen straatjes en steegjes omlaag en omhoog en zo zie je de inwoners van Cortona meerdere malen voorbijkomen tijdens hun dagelijkse passeggiata (avondwandeling).

Etrusken

Dat Cortona al ten tijde van de Etrusken een welvarende stad was, zie je vooral in het Museo dell’Accademia Etrusca (MAEC) aan het Piazza Signorelli. De collectie omvat veel bronzen voorwerpen van de Etrusken, waaronder ook de beroemde bronzen kroonluchter waarin zestien olieschaaltjes licht konden geven.

Er is in en om Cortona echter meer te zien dat aan de Etrusken herinnert dan gebruiksvoorwerpen die worden tentoongesteld in een museum. Zowel binnen als buiten de stadsmuren kun je een archeologisch wandelroute volgen. Bij de receptie van het MAEC kun je een afspraak maken om deze route met een gids te lopen.

Museo Diocesano

Cortona heeft ook een prachtig museum met vooral veel schitterende religieuze kunstwerken. Hier vind je onder andere belangrijke werken van beroemde schilders, zoals een intieme Annunciatie van Fra Angelico en een aantal doeken Luca Signorelli. Signorelli werd geboren in Cortona als Luca d’Egidio di Ventura. Hij ging in de leer bij Piero della Francesca en al op vrij jonge leeftijd mocht hij in Rome samen met Perugino werken aan Het Testament van Mozes in de Sixtijnse Kapel.

In Cortona zijn nog een aantal van Signorelli’s werken te zien. Achter Bewening van Christus gaat volgens Vasari een triest verhaal schuil: Signorelli zou het lichaam van de dode Christus hebben geschilderd naar het voorbeeld van het lijk van zijn zoon, die was overleden aan de pest. Signorelli zelf ligt begraven in Cortona, in de San Francesco, een van de oudste kerken van de orde der fransiscanen.

Heilige Maria’s

Naast het Museo Diocesano vind je de Duomo van Cortona, die is vernoemd naar niemand minder dan de heilige Maria. Ook hier vinden we werken van Luca Signorelli, of in elk geval van zijn leerlingen: de Kruisiging en de Ongelovige Thomas. Net buiten de stadsmuren ligt nog een kerk die is gewijd aan Maria, de Santa Maria Nuova, waar onder anderen Vasari nog aan heeft meegewerkt.

Kruisweg

Vanaf het Piazza Garibaldi kun je de Via Crucis volgen, een moderne kruisweg die langs de Via Santa Margherita omhoog voert. Onderweg zie je veertien moderne mozaïeken, ontworpen door Gino Severini, die de lijdensweg van Jezus verbeelden. Aan het einde van de Via Crucis vind je de Basilica di Santa Margherita, vernoemd naar de patroonheilige van Cortona, de heilige Margherita. De kerk is gebouwd op de plek waar zij zou zijn gestorven.

Cortona biedt nog een aantal andere schitterende wandelmogelijkheden:

• iets voorbij het stadspark (Giardino Pubblico) begint de Passeggiata in Piano, een promenade van ruim een kilometer met uitzicht op het schitterende Toscaanse landschap dat Cortona omringt.
• de Giervalkburcht van de familie De’ Medici (Fortezza Medicea del Girifalco) is een fort dat op de resten van een Etruskisch verdedigingswerk is gebouwd, en vanwaar je bij helder weer het Lago di Trasimeno kunt zien.
• 2,5 kilometer van het centrum van Cortona, aan de voet van de heuvel, vind je de schitterende kerk Madonna del Calcinaio, die gebouwd is op de plek waar een Madonnabeeldje (hetzelfde dat nu het altaar siert) ooit een wonder zou hebben verricht.

Culinaire tips in Cortona

• Gelateria Dolce Vita, is de kleinste ijssalon van Cortona, maar ook de beste. Alleen al vanwege de naam, want hier in Cortona is het leven zoeter dan waar dan ook in Toscane! Via Nazionale 71 
• Aan de Via Dardano kookt de rasechte Cortonees Mario in zijn Trattoria Etrusca de lekkerste pici al fumo, een dikke lokale pasta die het beste te vergelijken is met onze spaghetti, met spek in roomsaus. Via Dardano 37 
• Dol op de Toscaanse keuken? Geniet dan bij Tonino van de antipastissimo, met maar liefst vijftien kleine voorgerechtjes! Piazza Garibaldi 1 
• Zo’n acht kilometer buiten Cortona vind je Castel Girardi, een trattoria met een overdekt terras waar de heerlijkste lokale specialiteiten worden geserveerd. Località Castel Girardi 

Een huis in Toscane

Cortona is in korte tijd zeer beroemd geworden, omdat het Toscaanse stadje een rol speelt in Frances Mayes’ bestseller Een huis in Toscane (verfilmd als Under the Tuscan Sun).

In haar nieuwste boek, Elke dag in Toscane, vertelt Frances Mayes het lyrische verhaal over haar twintig jaar durende liefdesaffaire met Toscane, de mensen, de cultuur en de levensstijl. Daarnaast vertelt ze over het verrukkelijke leven in Bramasole, haar huis in de buurt van Cortona, geeft ze je haar favoriete recepten en laat ze je meegenieten van de bekoringen en uitdagingen die het alledaagse leven in Italië met zich meebrengt. Het verhaal begint in de zomer waarin de laatste zaken van de historische restauratie van Bramasole worden voltooid. Wat volgt is een jaar lang Italiaans genieten, van de kunst van Luca Signorelli, van de lekkerste Toscaanse wijnen, de meest verrukkelijke gerechten en een kijkje in het dagelijks leven op het centrale plein van Cortona.